Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2015

Οι άντρες δεν γεννιούνται, γίνονται


Στο Νταχάου της Βαυαρίας, το 1935, ήταν κρατούμενοι ανάκατα κομμουνιστές, ομοφυλόφιλοι και γύφτοι. Γύρω στις 3.000 κόσμος.
Μια μέρα, λοιπόν, ο διοικητής του στρατοπέδου Τεοντόρ Άικε μάζεψε τους κρατούμενους για να τους βγάλει λόγο για το πόσο σιχάματα είναι. Καθώς τους έβριζε, ένας τύπος βγαίνει από τη γραμμή, πάει μπροστά στον Άικε και τον φτύνει. Ο Άικε έβγαλε το πιστόλι και τον εκτέλεσε επί τόπου. Το όνομα του ήταν Κλάους Ντέχερ. Ήταν ο πρώτος εκτελεσθείς σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ήταν ομοφυλόφιλος. Εκείνη τη στιγμή ήταν ο πιο «άντρας» σε όλη τη Γερμανία.
Πέραν τούτου ουδέν...

Πηγή: Νίκος Λύτρας (http://www.atexnos.gr/)

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2015

"13-12-43"


Στο διήγημα "13-12-43" ο Γιώργος Ιωάννου περιγράφει την ανακομιδή των λειψάνων ενός 16χρονου παιδιού από τα δυο αδέρφια του, το οποίο εκτελέστηκε από τους ναζί μαζί με άλλους 1200 άρρενες στα Καλάβρυτα. Ξαφνικά ένα μπουλούκι "εντόπιων τουριστών" εισέρχεται στο χώρο και ένας εξ αυτών λέει με θυμό: "Καλά τους έκαναν, αφού οι άλλοι σκότωσαν στρατιώτες του κατακτητή."

Και σχολιάζει ο αφηγητής: "Μου 'ρθε να πέσω απάνω σε εκείνη την άτιμη φωνή και να τη στραγγαλίσω άγρια, προτού προφτάσει να προχωρήσει. Αλλά την άκουσαν βέβαια συγχρόνως και τα δυο αδέρφια κι έσκυψαν πιο πολύ κατά το χώμα, σα να 'φάγαν καμτσικιά, αλλά και σα μαθημένοι από κάτι τέτοια."

Και καταλήγει: "Θεέ μου, μη μ' αφήνεις ούτε καλημέρα να 'χω με τέτοια, δήθεν εξευγενισμένα, υποκείμενα.


Υ.Γ.: Η ανάγνωση του διηγήματος "13-12-43" από τη συλλογή "Για ένα φιλότιμο" (1964), του Γιώργου Ιωάννου, είναι πάντοτε μια συγκλονιστική εμπειρία...

Σάββατο 9 Μαΐου 2015

Διαδηλώσεις στην Αθήνα την παραμονή του απαγχωνισμού των Καραολή και Δημητρίου

 
Ήταν Τετάρτη του Πάσχα, στις 9 Μαΐου του 1956, όταν χιλιάδες λαού συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Ομονοίας για να καταδικάσουν τα σκληρά μέτρα του άγγλου κυβερνήτη Χάρντινγκ στην Κύπρο και τον προγραμματισμένο για την επόμενη μέρα απαγχωνισμό των αγωνιστών Μιχαλάκη Καραολή (23 ετών) και Ανδρέα Δημητρίου (22 ετών).
 
Μετά το πέρας του συλλαλητηρίου, οι συγκεντρωμένοι θέλησαν να οδεύσουν προς τη Βρετανική Πρεσβεία στο Κολωνάκι. Πλησίον της Πλατείας Κλαυθμώνος, η Αστυνομία τους εμπόδισε, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν ταραχές. Τα επεισόδια γενικεύτηκαν στο κέντρο της Αθήνας, με τα όργανα της τάξης να ανοίγουν πυρ κατά των διαδηλωτών.
 
Στην οδό Δραγατσανίου, λόγω του ότι είχαν στηθεί οδοφράγματα, η σύγκρουση ήταν ιδιαίτερα σφοδρή, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις διαδηλωτές: Ο Ευάγγελος Γεροντής (28 ετών), ο Ιωάννης Κωνσταντόπουλος (21 ετών) και ο Φραγκίσκος Νικολάου (23 ετών), καθώς και ένας αστυφύλακας, ο Κώστας Γιαννακούρης. Στα νοσοκομεία μεταφέρθηκαν 265 τραυματίες, 165 από σφαίρες αστυνομικών και 100 με μώλωπες από χτυπήματα.

Ημέρα της Ευρώπης...

 
Την 9η Μαΐου 1950, ο υπουργός Εξωτερικών και πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας Robert Schuman, σε μια έκτακτη συνέντευξη τύπου, εξήγγειλε το ιστορικό σχέδιό του, το οποίο έθεσε σε κίνηση τη διαδικασία της δημιουργίας της κοινοτικής Ευρώπης. Αν και το σχέδιο αυτό έγινε γνωστό ως σχέδιο Schuman, εμπνευστής και συντάκτης του ήταν ο Jean Monnet, επικεφαλής της Επιτροπής Προγραμματισμού για τον εκσυγχρονισμό της Γαλλίας.
 
Σύμφωνα, λοιπόν, με το σχέδιο Schuman η γαλλική κυβέρνηση πρότεινε να θέσει το σύνολο της γαλλογερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα υπό μια κοινή Ανώτατη Αρχή, σε ένα οργανισμό ανοικτό στη συμμετοχή και των άλλων χωρών της Ευρώπης.
 
Η παρουσίαση του σχεδίου από τον Robert Schuman είχε επιπροσθέτως συμβολικό χαρακτήρα, αφού ο ίδιος είχε βιώσει τη φρίκη των γαλλογερμανικών συγκρούσεων του παρελθόντος. Ο Schuman μεγάλωσε σε μια περιοχή διαφιλονικούμενη μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας, τη Λορραίνη, η οποία προσαρτήθηκε από τη Γερμανία το 1871 μετά την ταπεινωτική ήττα των γαλλικών στρατευμάτων στον Γαλλοπρωσικό Πόλεμο (1870-1871) με τη Συνθήκη της Φρανκφούρτης και επαναπροσαρτήθηκε από τη Γαλλία το 1919 μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών.
 
Τη γαλλική πρόταση αποδέχτηκαν, εκτός από τη Δυτική Γερμανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο. Αντιθέτως, η Βρετανία απέρριψε το σχέδιο Schuman αρνούμενη να εκχωρήσει κυριαρχικά της δικαιώματα σε ένα υπερεθνικό όργανο.
Με τη συμμετοχή των έξι κρατών που αποδέχτηκαν τη γαλλική πρόταση συνήλθε στο Παρίσι στις 20 Ιουνίου 1950 διεθνής διάσκεψη, η οποία κατέληξε δέκα μήνες αργότερα, στις 18 Απριλίου 1951, στην ιδρυτική συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ).
 
Έτσι, λοιπόν, ο άνθρακας και ο χάλυβας αποτέλεσαν τις πρώτες ύλες για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης...
 
Υ.Γ. Στη φωτογραφία ανωτέρω απεικονίζονται οι δύο πατέρες της Ευρώπης, ο Robert Schuman (όρθιος) και ο Jean Monnet.

Κυριακή 26 Απριλίου 2015

Περί "εκλογών" στα κατεχόμενα...


 

O Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, αδιαφορώντας για το αποτέλεσμα των "εκλογών" στα κατεχόμενα, έλεγε προχθές στον έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για γρήγορη λύση του Κυπριακού. 

Σε αντίθεση με την κυπριακή πολιτική ηγεσία που θα ανταπαντούσε στον Μπαν Γκι Μουν πως η "εκλογή" Μουσταφά Ακιντζί θα αποτελέσει ευκαιρία για πρόοδο και λύση, ο Κοτζιάς απάντησε το αυτονόητο -με βάση τον ορθολογισμό, που πηγάζει από ιστορική γνώση, ακαδημαϊκή κατάρτιση και διπλωματική εμπειρία και όχι ψευδαισθήσεις- πως αν η Τουρκία θέλει λύση πολύ γρήγορα δεν έχει παρά να φύγει πολύ γρήγορα από την Κύπρο.

Δευτέρα 20 Απριλίου 2015

Η δήλωση του Σεφέρη κατά της δικτατορίας

 
Ὁ Γιῶργος Σεφέρης στὰ πρῶτα χρόνια τῆς δικτατορίας εἶχε ἐπιλέξει τὴ σιωπὴ καὶ τὴν ἄρνηση νὰ δημοσιεύσει δουλειά του στὴν Ἑλλάδα. Στὶς 28 Μαρτίου τοῦ 1969, δυὸ χρόνια πρὶν τὸ θάνατό του, ἀποφασίζει νὰ μιλήσει γιὰ πρώτη φορὰ δημόσια καὶ νὰ καταγγείλει τὴ Δικτατορία. Ἡ δήλωσή του στὸ BBC ἔκανε τεράστια αἴσθηση στὴν Ἑλλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικὸ καὶ ἔδωσε δύναμη καὶ ἐλπίδα στὸ ἀντιδικτατορικὸ κίνημα.
 
«Πάει καιρὸς ποὺ πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ κρατηθῶ ἔξω ἀπὸ τὰ πολιτικὰ τοῦ τόπου. Προσπάθησα ἄλλοτε νὰ τὸ ἐξηγήσω. Αὐτὸ δὲ σημαίνει διόλου πὼς μοῦ εἶναι ἀδιάφορη ἡ πολιτικὴ ζωή μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὰ χρόνια ἐκεῖνα, ὡς τώρα τελευταῖα, ἔπαψα κατὰ κανόνα νὰ ἀγγίζω τέτοια θέματα· ἐξάλλου τὰ ὅσα δημοσίεψα ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 1967 καὶ ἡ κατοπινὴ στάση μου - δὲν ἔχω δημοσιέψει τίποτα στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τότε ποὺ φιμώθηκε ἡ ἐλευθερία - ἔδειχναν, μοῦ φαίνεται, ἀρκετὰ καθαρὰ τὴ σκέψη μου.
Μολαταῦτα, μῆνες τώρα, αἰσθάνομαι μέσα μου καὶ γύρω μου, ὁλοένα πιὸ ἐπιτακτικά, τὸ χρέος νὰ πῶ ἕνα λόγο γιὰ τὴ σημερινὴ κατάστασή μας. Μὲ ὅλη τὴ δυνατὴ συντομία, νὰ τί θὰ ἔλεγα:
Κλείνουν δυὸ χρόνια ποὺ μᾶς ἔχει ἐπιβληθεῖ ἕνα καθεστὼς ὁλωσδιόλου ἀντίθετο μὲ τὰ ἰδεώδη γιὰ τὰ ὁποῖα πολέμησε ὁ κόσμος μας καὶ τόσο περίλαμπρα ὁ λαός μας στὸν τελευταῖο παγκόσμιο πόλεμο. Εἶναι μία κατάσταση ὑποχρεωτικῆς νάρκης, ὅπου ὅσες πνευματικὲς ἀξίες κατορθώσαμε νὰ κρατήσουμε ζωντανές, μὲ πόνους καὶ μὲ κόπους, πᾶνε κι αὐτὲς νὰ καταποντιστοῦν μέσα στὰ ἑλώδη στεκούμενα νερά. Δὲ θὰ μοῦ ἦταν δύσκολο νὰ καταλάβω πῶς τέτοιες ζημιὲς δὲ λογαριάζουν πάρα πολὺ γιὰ ὁρισμένους ἀνθρώπους.
Δυστυχῶς δὲν πρόκειται μόνον γι᾿ αὐτὸ τὸν κίνδυνο. Ὅλοι πιὰ τὸ διδάχτηκαν καὶ τὸ ξέρουν πὼς στὶς δικτατορικὲς καταστάσεις ἡ ἀρχὴ μπορεῖ νὰ μοιάζει εὔκολη, ὅμως ἡ τραγωδία περιμένει ἀναπότρεπτη στὸ τέλος. Τὸ δράμα αὐτοῦ τοῦ τέλους μᾶς βασανίζει, συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα, ὅπως στοὺς παμπάλαιους χοροὺς τοῦ Αἰσχύλου. Ὅσο μένει ἡ ἀνωμαλία, τόσο προχωρεῖ τὸ κακό.
Εἶμαι ἕνας ἄνθρωπος χωρὶς κανένα ἀπολύτως πολιτικὸ δεσμὸ καί, μπορῶ νὰ τὸ πῶ, μιλῶ χωρὶς φόβο καὶ χωρὶς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τὸν γκρεμὸ ὅπου μᾶς ὁδηγεῖ ἡ καταπίεση ποὺ κάλυψε τὸν τόπο. Αὐτὴ ἡ ἀνωμαλία πρέπει νὰ σταματήσει. Εἶναι ἐθνικὴ ἐπιταγή.
Τώρα ξαναγυρίζω στὴ σιωπή μου. Παρακαλῶ τὸ Θεὸ νὰ μὴ μὲ φέρει ἄλλη φορὰ σὲ παρόμοια ἀνάγκη νὰ ξαναμιλήσω».
 



Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

Το Μέγα Ιστορικό νόημα της Ελληνικής Παλιγγενεσίας του 1821


 
Από την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας το 1814 στην Οδυσσό μέχρι την επαναστατική διακήρυξη του Αλέξανδρου Υψηλάντη «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος» της 24ης Φεβρουαρίου 1821 και το επαναστατικό κίνημα στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες με μπροστάρη τον περίφημο Ιερό Λόχο, αλλά και τις θρυλικές μάχες του Αθανάσιου Διάκου στην Αλαμάνα, του Οδυσσέα Ανδρούτσου στο Χάνι της Γραβιάς, του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια, του Μάρκου Μπότσαρη στο Κεφαλόβρυσο και του πυρπολητή Κωνσταντίνου Κανάρη στα στενά του Τσεσμέ, το μεγαλείο της Ελληνικής Παλιγγενεσίας του 1821 δεν χώρεσε στα στενά όρια του ελληνικού γεωγραφικού χώρου. Αντίθετα, εμφύσησε νέα πνοή στα εθνικά και φιλελεύθερα κινήματα και τα παλιρροϊκά κύματά της κατέκλυσαν ολόκληρη την Ευρώπη και έγινε η απαρχή των εθνικών εξεγέρσεων στην Ιταλία, την Πολωνία, τη Βοημία και την Ιρλανδία, αποσαρθρώνοντας το αυταρχικό σύστημα του Μέττερνιχ.

Γράφει, σχετικά, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αποδίδοντας την πραγματική διάσταση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821: «Οι Έλληνες δεν απετίναξαν μόνον τον ζυγόν υπό τον οποίον οι ίδιοι ετέλουν, αλλά κατήργησαν εμμέσως την έννοια παντός ζυγού εις την Ευρώπην ολόκληρον, δημιουργήσαντες τας ηθικάς και πολιτικάς προϋποθέσεις διά την εκδήλωσιν των διαφόρων εθνικών εξεγέρσεων, αι οποίαι έδωσαν εις τον 19ον αιώνα το χρώμα του και το μέγα ιστορικόν του νόημα.

Αλλά, και ο διπλωματικός επίλογος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και η δημιουργία του πρώτου μικροσκοπικού κράτους, το οποίο απείχε πολύ από τις εσχατιές του Έθνους, συνέγειρε εκ νέου την ψυχή του ελληνικού λαού και σήμανε την αφετηρία για την επιδίωξη της εθνικής ολοκλήρωσης, το νέο εθνικό όραμα της Μεγάλης Ιδέας...